Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Doktorları

---

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Hastalıkları Hakkında Bilmeniz Gerekenler

---

---

Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Polikliniği Hakkında

Beyin Hasarı ve İnme Rehabilitasyonu

İnme, beyin hasarı, parkinson, multiple skleroz ve nörodejeneratif hastalıklar, erişkin serebral palsi ve pek çok doğuştan ya da kazanılmış nörolojik bozukluğu olan hastalara hizmet vermek amacıyla kurulmuştur.

“Fizik tedavi ve rehabilitasyon programlarının en önemli komponenti tedavi edici egzersizlerdir. Nörolojik bozukluğu olan bahsedilen hasta grupları için tedaviye yönelik değerlendirmeden sonra bireye özel egzersiz ve rehabilitasyon programları konusunda uzmanlaşmış deneyimli kadromuz eşliğinde uygulanmaktadır.”

Hastanın klinik özellikleri, mevcut hastalığının durumu , evresi ve eşlik eden komplikasyon ve hastalıklarına göre çok farklı egzersiz programlarından oluşan rehabilitasyon protokolleri uygulanabilir. Ayrıca egzersiz tedavileri hastanın durumuna göre yatak başında yatak içi egzersiz ve pozisyon uygulamaları şeklinde de uygulanabilmektedir.

Nörofizyolojik egzersiz laboratuvarlarımızda nörofizyolojik egzersizler, eklem hareket açıklığı egzersizleri, germe egzersizleri, kuvvetlendirme egzersizleri, aerobik egzersizler, gevşeme egzersizleri, açık ve kapalı zincir egzersizleri, denge ve koordinasyon egzersizleri, postür egzersizleri, yürüme egzersizleri, rehabilitasyon amaçlı yardımcı cihaz eğitimi, derin duyuya yönelik egzersizler, pliyometrik egzersizler, dinamik stabilizasyon egzersizleri, fonksiyonel egzersizler koruyucu ya da tedavi edici egzersiz amacıyla uygulanmaktadır.

Nörofizyolojik egzersiz yaklaşımlarından Brunnstrom, Bobath ve proprioseptif nöromuskuler fasilitasyon (PNF) egzersizleri kullanılmaktadır. Brunnstrom yönteminde öncelikle kombine hareket kalıplarını içeren sinerjilerin açığa çıkarılması, daha sonra bu paternlerin kırılıp selektif motor kontrolün sağlanması amaçlanmaktadır. Bobath yönteminde refleks inhibitör paternler kullanarak sinerjilerin gelişiminin azaltılması ve uygun fonksiyonel postürlerin yeniden kazanılması amaçlanmaktadır. PNF yönteminde ise duyusal uyarılarla kas ve eklem reseptörleri uyarılarak hareket açığa çıkarılmaya çalışılmaktadır. PNF yönteminde kas gruplarının kullanımı yerine hareketin fonksiyonel paternleri kullanmaktadır.

“Amaç; hastalarımızda eklem hareket açıklığını korumak veya artırmak, kontraktür ve deformiteleri önlemek, duyusal ve algısal bozuklukları kompanse etmektir. Kaybedilen motor fonksiyonların çeşitli yöntemlerle düzeltilmesi, selektif motor kontrolün artırılması veya yerine geçen bir diğer fonksiyonun geliştirerek bireyin ambulasyon ve kendine bakım aktivitelerinde olabildiğince bağımsızlığı sağlanmaya çalışılır.”

Hastalara yatak içinde dönme, doğrulma, yatak kenarında oturma, yataktan tekerlekli sandalyeye, tekerlekli sandalyeden yatağa, paralel bara geçişleri kapsayan transfer eğitimleri verilir. Yatak kenarında desteksiz oturmayı başaran hastalarda önce yatağın kenarında, daha sonra paralel barda ayakta durma ve denge eğitimine başlanır. Ortostatik hipotansiyonu olan hastaların ayağa kaldırılmasında eğimli yatak kullanılabilir.

Sözel veya işaretle komutları algılayabilen, ayakta durma dengesi olan, alt ekstremite eklemlerinde kontraktür olmayan ve istemli olarak kalça, diz ve ayak bileğini stabilize eden hastalar yürüme eğitimi için paralel bara alınır. Paralel barda ayakta durma, ağırlık aktarma, denge ve adımlama eğitimleri yapılır. Yürüme eğitimi sırasında ortez ve destek kullanımı gereken hastalara rehabilitasyona yardımcı cihaz eğitimi verilir. Sonraki aşamada merdiven inip çıkma eğitimine geçilir.

“Hastaların günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlıklarını artırmak için iş ve uğraşı tedavileri, robotik rehabilitasyon, kognitif rehabilitasyon, yutma rehabilitasyonu, konuşma terapileri, invaziv olmayan beyin stimülasyon çalışmaları gibi tüm bütüncül ve yenilikçi rehabilitasyon çalışmaları hastanemizde mevcuttur.”

Nörofizyolojik egzersiz laboratuvarımızda FTR programına aldığımız nörolojik bozukluğu olan hastalarımızı çeşitli periyodlarda bilimsel sonuç ölçümleri ile değerlendirerek hastaların nörolojik iyileşmelerini ve günlük yaşam aktivitelerinin her alanında kazanılan fonksiyonel gelişmelerini kaydetmekteyiz.

Pediatrik Rehabilitasyon

Doğumsal ve kazanılmış nörolojik, ortopedik, travmatik, romatizmal hastalıklar nedeniyle, fonksiyonel yetersizliği olan çocuklarımızın fonksiyonel seviyelerini en üst düzeye çıkarmak ve günlük yaşam aktivitelerindeki bağımsızlıklarını artırmak amaçlanmaktadır.

Bu kapsamda;

1-Serebral palsi
2-Beyin ve Omurilik hasarları
3-Kas hastalıkları
4-Periferik sinir hastalıkları (herediter polinöropatiler, brakial pleksus yaralanması, Guillain Barre Sendromu gibi)
5-Multipl skleroz
6-Meningomyelosel-hidrosefali
7-Spina bifida
8-Tortikollis
9-Ekstremite kırıkları
10-Doğumsal veya kazanılmış uzuv eksikliği
11-Skolyoz
12-Yanık ve eklem sertlikleri
13-Genetik ve metabolik bozukluklara bağlı engellilik
14-Onkolojik hastalıklara bağlı engellilik
15-Juvenil idiopatik artrit gibi romatizmal hastalıkların tedavi ve rehabilitasyonu yapılmaktadır.

Rehabilitasyon ekibi tarafından belirlenen hedefler doğrultusunda oluşturulan tedavi planında, çağdaş ve kapsamlı fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları ile çocuklarımızın her biri özelinde katılımının artırılması amaçlanmaktadır.

---

Pediatrik rehabilitasyon uygulamaları:

1-Robotik rehabilitasyon uygulamaları
2-Nörofizyolojik egzersizler
3-Konvansiyonel egzersizler
4-Denge-koordinasyon egzersizleri
5-Postür eğitimi
6-Yürüme analizi ve yürüme eğitimi
7-Uygun ortezlerin seçimi ve eğitimi
8-Yürümeye yardımcı gereçlerin seçimi ve eğitimi
9-Fizik tedavi modalitelerinin (Fonksiyonel elektrik stimülasyon gibi) uygulanması
10-Günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlığa yönelik çalışmalar (Model ev ve ergoterapi çalışmaları)
11-Dans, oyun ve müzik tedavileri
12-Akuaterapi (egzersiz havuzu) ve hidroterapi tedavileri
13-Ev egzersiz programları düzenlenmesi
14-Çocuklara ve ailelerine yönelik destek eğitimleri

“Yutma (disfaji) bozuklukları ve kazanılmış konuşma bozukluklarına bağlı değerlendirme ve tedavi laboratuvarlarımız uzman kadrosu ile hizmet vermektedir.”

Rehabilitasyon ekibimiz kişiselleştirilmiş hedefleri belirlemek için aile ve hasta ile yakın temasta bulunmaktadır. Rehabilitasyon sürecinde ailenin aktif rol alması önemlidir. Ayrıca çocuğun taburculuk sonrası eve, okula ve topluma kolaylıkla adapte olmasını sağlamak için aile eğitimi ve ev programı da verilmektedir.

“Pediatrik Rehabilitasyon Ekibi olarak hedeflerimiz; çocuk hastaların fiziksel ve bilişsel fonksiyonlarını iyileştirmek, özürlülüğü engellemek ve günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlığı sağlamaktır. Bu sayede hastanın aktif yaşama dönüşü ve topluma entegrasyonu mümkün olmaktadır.”

***Poliklinik hizmeti: Eğitim görevlilerimiz ve konusunda uzman hekimlerimizin takibine Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi “Pediatrik Rehabilitasyon Polikliniği” nden randevu alarak katılabilirsiniz. Alo 182 veya www.hastanerandevu.gov.tr adresinden randevu alarak beklemeden, kaliteli sağlık hizmeti alabilirsiniz.

***Yataklı pediatrik rehabilitasyon hasta kliniklerimiz hastanemiz 1. katında 25’er yataklı iki servis olarak hizmet vermektedir.

Omurilik Hasarı Rehabilitasyonu

Travmatik omurilik yaralanmaları, yüksekten düşme, trafik kazaları, sığ suya dalma, ateşli veya kesici alet yaralanmaları gibi sebeplerle meydana gelirler. Travmatik olmayan omurilik hasarlarına ise genellikle omurga ve omurilik kanalını etkileyen çeşitli tümörler, damarsal bozukluklar, enfeksiyonlar neden olurlar.

“İki ayrı nörofizyolojik egzersiz laboratuvarında konusunda uzman fizyoterapistlerimizce, hastalarımıza yönelik nörofizyolojik fizyoterapi uygulamaları yapılmaktadır.”

Bu kapsamda;

Yatağa bağımlı kalan hastalarda, ayağa kaldırmadan önceki aşamada kan basıncını ve diğer otonomik fonksiyonları düzenlemek amacıyla çeşitli dik konumlama (tilt table, ayakta dik durma sehpası gibi) cihazları kullanılmaktadır.

Sonrasında hastalar paralel bara alınarak burada omurilik hasarının seviyesine göre değişik cihazlar yardımıyla önce ayakta dik durma çalışmaları ve sonrasında da sırasıyla denge aktarımı, adımlama ve yürüme çalışmaları yapmaktadırlar.

Paralel bardaki programı tamamlayan hastalar ise yine yaralanma seviyesine göre değişik cihazlar ve yürüme yardımcıları ile paralel bar dışına çıkarlar. Bu süreçte hastalar aynı zamanda egzersiz matları üzerinde pasif, pasif yardımlı ve aktif tekniklerle çalıştırılarak kuvvetsiz kasların kuvvetlendirilmesine çalışılır.

Uygun hastalarda denge çalışmaları denge tahtaları ile veya daha komplike bir cihaz olan ve görsel geribildirim sağlayan denge cihazları ile yapılabilir.

Yine uygun hastalarda yataktan sandalyeye, sandalyeden yatağa transfer eğitimleri yapılır, bunun için gerektiğinde push-up tahtası denilen bir ekipman kullanılır.

Belirli bir fonksiyonel kazanım sağlanan hastalarda paralel bar içinde ve dışındaki basamaklarla da basamak çıkma ve inme çalışmaları yaptırılır.

Fonksiyonel ve nöromüsküler elektrik stimülasyon cihazları ile seçili hastalarda zayıf kaslar elektrik uyarımı yardımıyla bisiklet veya kol ergometrisi gibi yöntemlerle çalıştırılarak fonksiyon kazanmaları sağlanabilir.

Yüksek yaralanma seviyesine bağlı kollarını ve ellerini kullanmakta zorluk çeken hastalar için iş uğraşı terapisi odasında özellikle ince beceri gerektiren el fonksiyonlarının geliştirilmesine yönelik programlar uygulanır.

Hastalarımız taburculukları öncesinde günlük yaşam aktiviteleri model evimizde çalıştırılarak, kendilerinin ve bakım vericilerinin taburculuk sonrası hayata adaptasyonları kolaylaştırılır.

Kardiyak ve pulmoner rehabilitasyon laboratuvarımızda hastalarımızın kalp ve solunum kapasitelerinin artırılması için gerekli çalışmalar yürütülürken, nöropatik ağrısı olan hastalarımızın takip ve tedavilerine yönelik ilaç ve enjeksiyon uygulamalarına ek olarak İNVAZİV OLMAYAN BEYİN STİMÜLASYON YÖNTEMLERİ de hastanemizde uygulanan özellikli tedavilerdendir.

“Hastanemizde omurilik hasarlı bireylerin kaslarının kuvvetlendirilmesi, hareket koordinasyonu, yürüme desteği amaçları ile son derece gelişmiş ROBOTİK REHABİLİTASYON, TEKERLEKLİ SANDALYEYE UYGUN PNÖMATİK KUVVETLENDİRME SİSTEMLERİ (HUR, Pulley sistemleri), KOL VE BACAK FONKSİYONEL ELEKTRİK STİMÜLASYON SİTEMLERİ (RT 300 FES Ergometri), VÜCUT AĞIRLIK DESTEKİ YÜRÜME SİSTEMLERİ (C-MIL, ANDAGO) rehabilitasyon tedavi planlarına uygun olarak kullanılmaktadır.”

Ürodinami çalışmaları, seksüel rehabilitasyon çalışmaları, grup tedavileri, tekerlekli sandalye sporlarına yönelik eğitimler de yine uzman kadromuzca yürütülmektedir.

***Poliklinik hizmeti: Eğitim görevlilerimiz ve konusunda uzman hekimlerimizin takibine Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi “Omurilik Hasarı Polikliniği” nden randevu alarak katılabilirsiniz. Alo 182 veya www.hastanerandevu.gov.tr adresinden randevu alarak beklemeden, kaliteli sağlık hizmeti alabilirsiniz.

***Yataklı hasta kliniklerimiz, hastanemiz 2-B ve 3-B katlarında toplam 50 yataklı iki servis olarak hizmet vermektedir.

Romatolojik Rehabilitasyon

Romatolojik Rehabilitasyon Romatizmal hastalıkların tedavilerinin yapıldığı ve düzenli olarak izlendiği kliniktir.

“İlaç tedavilerinin yanısıra; fizik tedavi, egzersiz tedavisi, hidroterapi, ortez ve destek cihaz uygulamaları da yapılmaktadır.”

Romatoid artirt, spondilioartropatiler, polimiyaljiya romatika, kristal artopatiler, fibromiyalji, osteoartrit başta olmak üzere tüm inflamatuar (iltihaplı) ve dejeneratif (yaşlanmaya bağlı) eklem hastalıkları takip ve tedavi edilmektedir. Gerekli olan tüm laboratuvar ve görüntüleme olanakları hastanemizde mevcuttur.

“Deneyimli eğitim görevlisi ve uzman hekim kadromuz tarafından özellikli eklem ve kas-iskelet ultrasonografisi ve elektronöromiyografi çalışmaları yapılmaktadır.”

Günlük yaşam kalitelerini artırmak hedefi ile tüm hastalarımızın düzenli takipleri gerçekleştirilmektedir. Medikal tedaviler en güncel ulusal ve uluslarası kılavuzları takip ederek, sentetik ve biyolojik hastalık modifiye edici anti-romatizmal ilaçların (DMARD) uygun kullanımı ile planlanmaktadır. Sentetik ve biyolojik DMARD kullanımında subkutan enjeksiyonların eğitimi klinik hemşire ve doktorlarınca verilmektedir.

İnflamasyon olan eklemlerde lokal tedaviler (eklem asipirasyonu, eklem lavajı, intraartiküler enjeksiyonlar) uygulanmaktadır. Klinik bünyesinde yer alan ultrasonografi ile eklem, tendon, ve fasyalar değerlendirilmekte ve enjeksiyon uygulamaları ultarason rehberliği ile yapılmaktadır. Hasta eğitimi sigara bırakma programları ve diyette uygun düzenlemeler ayrıca hastanın takip planı içerisinde yer almaktadır.

“Romatizmal hastalıklara bağlı yutma ve beslenme zorluklarına yönelik değerlendirme ve tedavi çalışmaları da yürütülmektedir.”

Hastaların takibinde standardizasyon sağlamak amacı ile güncel uluslararası kılavuzlara uygun olarak hastalık aktivitesi ölçekleri ve hasta tarafından bildirilen son durum ölçekleri kullanılmaktadır. Hastalar sıkı takip ilkesi ile izlenmetedir.

***Poliklinik hizmeti: Eğitim görevlilerimiz ve konusunda uzman hekimlerimizin takibine Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi “Romatizmal Hastalıklar Polikliniği” nden randevu alarak katılabilirsiniz. Alo 182 veya www.hastanerandevu.gov.tr adresinden randevu alarak beklemeden, kaliteli sağlık hizmeti alabilirsiniz.

***Yataklı hasta kliniğimiz hastanemiz 2-A katında 25 yataklı servis olarak hizmet vermektedir.

Nöromusküler Hasar Rehabilitasyonu

Hastanemizde nöromusküler hastalıkların yataklı tedavisi için 25 yataklı bir servis oluşturulmuş olup; multidisipliner yaklaşımla hastalarımızın kas gücü, dayanıklılık, koordinasyon, yürüme ve günlük yaşam aktivite parametrelerinde takipleri yapılmaktadır.

“Akuaterapi (havuz egzersizleri), hidroterapi, elektroterapi, ergoterapi, vücut ağırlık destekli yürüme terapisi, robotik rehabilitasyon çalışmaları, kognitif terapiler, yutma terapileri, oturma-postür-yürüme analizi ve rehabilitasyonu, sanal gerçeklik uygulamaları gibi bir çok özellikli değerlendirmeler ve tedaviler uygulanmaktadır.” Tedavi alanları;

 Kas zayıflığı, kramplar ve ağrılar
 Kas kaybı, sarkopeni
 Hareket kısıtlıkları
 Omurga sorunları
 Denge sorunları
 Yutma ve beslenme sorunları
 Görme sorunları ve düşme riski

Nöromusküler hastalıklar;

 Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS)
 Herediter polinöropatiler (Charcot-Marie-Tooth hastalığı gibi)
 Kas hastalıkları (Muskuler distrofiler gibi)
 Motor Nöron Hastalıkları (Spinal Muskuler Atrofi gibi)
 Periferik Nöropatiler ve polinöropatiler  

Subakut Rehabilitasyon

Yoğun bakım tedavileri sonrası erken dönem rehabilitasyon amaçlı hastalarımızı kabul ettiğimiz bölümdür. Felce neden olan hastalıklar sonucunda postural hemodinamik sorunları, yutma ve beslenme sorunları, solunum rehabilitasyonu, immobilizasyona kontraktür, bağlı bası yarası ve derin ven trombozu gibi komplikasyonların önlenmesi, trakeotomi ve peg bakımı gibi amaçlarla daha fazla bakım gerektiren ve erken dönem rehabilitasyon ihtiyacı olan hastalarımız için ayrılmış 1-A katında konuşlanmış 25 yataklı servisimizde hizmet vermekteyiz.

---