A Vitamini Nedir? A Vitamini Eksikliği A Vitamini Faydaları A Vitamini Nelerde Var?
A Vitamini Nedir?
A Vitamini Nedir? Karaciğerde biriktirilen ve yağda kolayca çözülebilen uzun zincirli ve renksiz bir vitamin türüdür. Besin zincirinde 2 farklı A Vitamini bulunur. Bu A Vitaminlerinden ilki daha önceden oluşturulmuş olan Premade yani diğer bir ismiyle retinol olarak adlandırılmakta olup aktif bir A Vitamini türüdür. Bu vitamin et, balık, kümes hayvanları, tam yağlı süt ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdalarda bulunur. Diğer bir A Vitamini türü ise Provitamin A olarak bilinir. Bu A Vitamini ise meyve ve sebzelerde bulunur. Bu vitamin yiyeceklere koyu rengi verir. Dünyada 500 den fazla bilinen Provitamin A vardır.
Karaciğerlerimiz vücudumuzun A Vitamini depolama alanıdır. Zira vücuduma aldığımız A Vitamini % 90 oranında karaciğerde depolanır. A Vitamini besinlerden alınarak karşılanabilmekte iken A Vitamini takviyeleri ile de karşılanabilmektedir. A vitamini, en çok yağlı balıklarda, süt ürünlerinde, yumurta ve karaciğerde bulunur; A vitamini takviyeleri, antikoagülanlar, beksaroten gibi kanser ilaçları, hepatoksik ilaçlar veya reçeteli retinoidler kullanılıyorsa da tehlikeli olabilmektedir.
A Vitamini Eksikliği
A Vitamini Eksikliğinin en büyük etkisi şüphesiz ki göz ve görme sorunlarına neden olabileceğidir. Bu görme sorunları bazen gece körlüğüne bazen de kornea hasarı olan kseroftalmi durumuna kadar ilerleyebilmektedir. A Vitamini Eksikliğinin diğer bir etkisi ise kişinin vücudunda kuru ve pullu bir cilt oluşturmasıdır. A Vitamini Eksikliği genellikle yetersiz ve dengesiz beslenen kişilerde daha sıklıkla görülür. Özellikle yemek düzeni olmayan kişilerin A Vitamini Eksikliğini fazlasıyla hissettiğini söyleyebiliriz. Bunun yanında büyümenin hızlı olduğu çocukluk, gebe ve emzirme dönemlerinde A vitamini eksikliği daha sık görülür. Genel olarak A Vitamini Eksikliğinin belirtilerini sıralayacak olursak;
Gece körlüğü (niktalopi)
Göz kuruluğu
Az ışıkta görememe (Tedavi Edilmezse Körlüğe Neden Olur)
Kornea hasarı kseroftalmi
Saçlı deride kepeklenme
Ciltte pullanma
Kuru ve pürüzlü cilt
Bağışıklık sisteminde zayıflama
Çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği
Kızamık riski
A Vitamini Faydaları
A Vitamini Faydaları öncelikle görme fonksiyonlarının iyi çalışmasında oldukça etkili olduğu yapılan çalışmalar ile ispatlanmıştır. Ayrıca A Vitamini antioksidan içerdiği için kardiyovasküler hastalıklar ve immün sistemi kuvvetlendirdiği de bilinmektedir. A Vitamini Faydalarını sıralayacak olursak;
Gece Körlüğü ve Yaş İlerlemesine Bağlı Olarak Görme Sorunlarına Faydası Vardır.
Kişinin Bağışıklık Sistemini Güçlendirerek Hastalıklara Karşı Vücuda Direnç Kazandırır.
İçerisinde Barındırdığı Güçlü Antioksidan Sebebiyle Hücrelerin Kanserleşme Riskini Azaltır.
Akne ve Egzama Gibi Cilt Hastalıklarını Önlemeye Yardımcıdır.
Kemik Sağlığı ve Kemiklerin Gelişine Yardımcı Olur.
Hem Erkek Hem de Kadın Üreme Sağlığına Faydası Vardır.
Hamilelik Döneminde Embriyonun Normal Büyümesi ve Embriyonun Gelişimine Katkı Sağlar.
Diş Gelişimine Olumlu Etki Eder.
A Vitamini Nelerde Var?
A Vitamini günlük tükettiğimiz bir çok besinde bulunmaktadır. A Vitamini vücuda takviyesi gerek hayvansal gıdalardan gerekse de bitkisel kaynaklardan sağlanır. Peki A Vitamini Olan Yiyecekler Hangileridir? sorusuna gelecek olursak;
Hayvansal Bazlı A Vitamini İçeren Yiyecekler
Balık Yağı
Alabalık
Uskumru
Tavuk Ciğeri
Sakatat
Böbrek
Beyaz Peynir
Tereyağı
Yumurta Sarısı
Süt
Peynir
Krema
Bitkisel Bazlı A Vitamini İçeren Yiyecekler
Balkabağı
Tatlı Patates
Havuç
Brokoli
Ispanak
Kara Lahana
Karnabahar
Kırmızı Biber
Brüksel Lahanası
Portakal Gibi Sarı Meyveler
Sebze ve meyvelerin rengindeki koyuluk oranına bağlı olarak içerisinde barındığı A Vitamini yoğunluğu da artıp azalabilir. Koyuluk artarsa A Vitamini yoğunluğu da artacaktır.
A Vitamini Fazlalığının Zaraları Nelerdir?
A Vitamini her ne kadar eksiliğinde vücuda zarar verirse A Vitamini fazlalığı da aynı şekilde vücutta istenmeyen olumsuz etkiler oluşturabilir. A Vitamini yüksek oranda alındığında toksik etki eder. A Vitamini fazlalığı şu rahatsızlıklara neden olabilmektedir.
Baş Ağrısı
Güneş Işığı Hassasiyeti
Eklem ve Kemik Ağrıları
Büyüme Sorunları
İştahsızlık
Karaciğer Hasarı
Saç Dökülmesi
Uyku Düzensizlikleri
Kısaca yazımızı özetlersek; bu yazımızda A Vitamini Nedir? A Vitamini Eksikliklerinde Hangi Rahatsızlıklar Görülür? A Vitamini Fazlalıklarında Hangi Rahatsızlıklar Görülür? A Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur? konu başlıklarına yer verdik. A Vitaminin 2 farklı türünün olduğunu ve bu farklı türlerin bir grubu meyve ve sebzelerden vücuda alınırken diğer bir grupta ise hayvansal gıdalardan elde edilen ürünlerle takviye olacağına değinmiştik. Yine A Vitamini Eksikliğinde özellikle göz kuruluğu ve görme kaybına neden olacağı ve hatta tedavi edilmez ise körlüğe neden olacağı üzerinde durmuştuk. Bunun yanında cilt hastalıkları ve büyüme gelişme gibi bir çok alanda da hastalıklara neden olabilmektedir. A Vitamini fazlalığında ise karaciğer hasarı, eklem ağrıları gibi bir çok ciddi rahatsızlıklara neden olabileceği belirtilmiştir.
Yazımızın içeri A Vitamini hakkında genel bilgiler olmakla beraber olası bir rahatsızlık durumunda mutlaka cerrahınıza başvurmanız ve tedavi olmanızı önermekteyiz.
Bir önceki yazımız olan Ekinezya'nın Sağlığa Faydaları Nelerdir? başlıklı makalemizde Ağrı kesici için Ekinezya, Cilt için Ekinezya ve Ekinezya Nedir? hakkında bilgiler verilmektedir.